Francja

KATEDRA NOTRE-DAME
I 'otężna katedra była zawsze i pozostaje nadal duchową i artystyczną dominantą centrum Paryża.
„Katedry - to sama Francja" - powiedział rzeźbiarz Augustę Rodin. Wśród
katedr właśnie paryska Notre-Dame jest nie tylko godłem Paryża, ale symbolem narodu francuskiego, ściśle związanym z ważnymi wydarzeniami w jego historii. Katedra widziała królów i papieży, uroczystości koronacji, zaślubin, dziękczynienia i pogrzebów, a także gniew rewolucjonistów, którzy przekształcili ją w Świątynię Rozsądku. Poszarzała i chyląca się ku ruinie, po gorącym apelu Wiktora Hugo („Notre-Dame de Paris" -„Dzwonnik z Notre-Dame") została odnowiona pod kierunkiem słynnego architekta Viollet-le-Duca w latach 1843-1863. Po oczyszczeniu w latach sześćdziesiątych naszego stulecia poczerniałej w ciągu stu lat fasady Notre-Dame znów jaśnieje nowym - dawnym blaskiem.

Historia budowy
Budowa rozpoczęła się w r. 1163 za czasów biskupa Maurycego de Sully, który polecił, dla uzyskania miejsca pod budowę na wyspie, zburzyć bazylikę św. Szczepana z okresu Merowin-gów i kościół Notre-Dame z okresu Karolingów. Po zakończeniu wieloetapowej budowy i po kilku przebudowach katedra została zasadniczo ukończona w drugiej połowie XIII w. Mimo długiego czasu budowy katedra zachowała jednolitość koncepcji i stylu, co odnosi się zwłaszcza do słynnej fasady frontowej.
Wczesnogotycka katedra posiada cechy, które będą charakterystyczne dla budownictwa Paryża także w późniejszych czasach: połączenie logicznej surowości i fantazji, wyróżniająca się jasność stylu.

Zwiedzanie od zewnątrz - fasada zachodnia
Klasycznie prosta fasada nie powstała według jednolitego planu - budowa trwała przez niemal całe stulecie (1163 - ok. 1250).
Nie udało się wyjaśnić, kogo przedstawia rząd kamiennych postaci królewskich. Jest to prawdopodobnie galeria królów Francji.
Parterowa część fasady o gładkich ścianach i czołowych powierzchniach filarów przypomina epokę romańską. Nad nią ok. r. 1220 powstała wspomniana już galeria królów, która stała się wzorem dla innych katedr. Do drugiej fazy paryskiego gotyku należy ażurowa, filigranowa galeria wieńcząca z r. 1240. Bryły boga-
to profilowanych, masywnych wież wskazują na okres późnego gotyku. Kondygnacja rozetowa powstała pod wpływem katedry w Laon. Wieże pozostały nie ukończone i zapewne miały pierwotnie otrzymać spiczaste hełmy. U góry wież znajdują się tarasy otoczone balustradą, na których ustawiono malutkie domki strażników.
Istotny dla proporcji fasady jest trójpodział w poziomie i pionie, z panującą nad nią rozetą okienną w środkowym polu. Faktowi, że hełmy wież nie zostały zrealizowane, zawdzięcza fasada wyjątkowo harmonijne proporcje.
Katedry gotyckie uważano za symbol raju, a fasada od strony wejścia symbolizowała bramę niebios. Bogata dekoracja rzeźbiarska trzech głęboko osadzonych portali wskazuje - poprzez alegorie i symbole oraz liczne niebiańskie postacie - na przejście do sfer nieziemskich.